Rhinoplasti

Burunda şekille ilgili problemler aşağıdaki maddelerde belirtilmiştir.

• Hump (Burun sırtındaki çıkıntı)Kıkırdakta, kemikte veya ikisinde aynı anda olabilir.
• Burun ucu düşüklüğü 
• Burun kemiklerin yanlara doğru çok geniş olması 
• Burun kemiklerinin yanlardan bakıldığında çok dar olması
• Burun kanatlarındaki şekil bozuklukları (dar, geniş, veya asimetrik olması)
• Burnun aşırı uzun veya aşırı kısa olması 
• Burun sırtının çökük olması
• Burun ucundaki şekil bozuklukları (dar, geniş, veya eğri olması)
• Burun ucunun çok kalkık olması
• Burnun karşıdan görünüşündea bir tarafa doğru eğik olması (aksiyel deviasyon)
• Burun ile alının birleşme noktasının çok yüksek veya alçak (grek burun) olması

Bunlar en sık görülen şekil problemleridir. Bazı hastalarda bu deformitelerin birden fazlası değişik oranlarda görülür. Irklara göre bu deformitelerin görülme sıklığının değişebileceği gibi hastanın daha önceden burnu ile ilgili bir operasyon  geçirmiş olması da bunların dışında farklı deformitelere yol açabilir. Türk ırkında en fazla görülen problem problem burun sırtının kemerli olması ve bununla birlikte burun ucunun düşük olmasıdır.

Burunda Nefes Alma Problemleri 

Burunda nefes alma problemleri ise aşağıda belirttiğim gibidir:

• Konka hipertofisi (burun eti)
• Burun içi mukozal yapışıklıklar olması
• Septum deviasyonu
• Burun deliklerinin dar ve/veya kontrakte olması
• Nazal valv mekanizmasının bozuk olması

Nefes alma problemlerin de bunlardan sadece biri görülebileceği gibi birkaçı da görülebilir.

Burun estetiği bayanlarda gelişim hızına göre 16-17 yaşlarında erkeklerde ise 17-18 yaşlarında yapılabilir. Bunlar dışında travma nedeniyle  burunda kayıp oluşanlarda ve doğumsal anomalisi olanlarda (yarık dudak-damak, burunda hemangiom vb)  çok daha erken yaşlarda burun estetiği ameliyatı yapılabilir. Eğer hasta daha önceden burnundan bir operasyon geçirdiyse ancak tekrar burun estetiği ameliyatı olması gerekiyorsa en erken ilk operasyondan 6 ay sonra yapılabilir. Ancak bu süre 1 hatta 2 yıla çıkabilir.

Burun estetiği ameliyatını kimler yapmalıdır sorusu en sık karşılaşılan sorulardandır. Burun ameliyatını KBB doktorlarının mı yoksa Plastik Cerrahlar mı yapmalıdır?

Her iki tarafta olaya kendi yönünden bakar ve buna göre savlar ortaya sürerler. Aslında doğru olan burun ameliyatını bunu yapmayı iyi bilen bir kişinin yapmasıdır. KBB uzmanları ihtisasları döneminde çoğunlukla burunda nefes alma ile ilgili bozukluklar için yapılan ameliyatlar ile karşılaşırla. Burun içini ilgilendiren problemler burun dışındaki şekle dokunmadan düzeltilebilir. Aksine Plastik Cerrahların ihtisasları boyunca gördükleri ameliyatların enbüyük  yüzdesini estetik amaçlı yapılan operasyonlar alır. Takdir edilmelidir ki estetik amaçla operasyona giren hastaların hemen  hemen hepsinde burun içi eğrilikleri de düzeltmek gerektiğinden Plastik Cerrahlar bu ameliyatlar üzerinde de uzmanlaşırlar.

Bu açıdan bakıldığı zaman Plastik Cerrahlar daha avantajlıdır. KBB uzmanları ise burun ameliyatını Fasiyal (yüz) Plastik Cerrahların yapması gerektiğini ve Amerika’daki Fasiyal Plastik Cerrahların %60’ını KBB uzmanlarının oluşturduğunu söylerlerler. Ancak burada unutulmaması gereken şudur: 

• Amerika’daki Fasiyal Plastik cerrahlar sadece yüz estetikleriyle uğraşır ve bunun için ekstra 2 yıl eğitim almışlardır ve bundan sonra KBB veya Plastik Cerrahi Uzmanı değil Fasiyal Plastik Cerrahi Uzmanı olarak adlandırılırlar. Yani bademcik ameliyatı veya meme büyültme ameliyatı yapamazlar.
• Ülkemizde Fasiyal Plastik Cerrahi diye bir dal yoktur. Yüz estetik cerrahisi Plastik Cerrahi ihtisası içerisinde verilen bir eğitimdir.

Eğer olay sadece burun anatomisini veya burun yapısını bilmek olsa idi anatomi ihtisası yapanlar KBB veya Plastik Cerrahi Uzmanlarından daha iyi burun ameliyatı yaparlardı.

Burun Estetiği ameliyatında en önemli kısım ameliyat öncesi yapılacak planlamadır. Bu planlama esnasında hastanın resimleri çekilir ve bu resimler üzerinde hasta ve doktor birlikte hastanın yüzüne yakışan burun şekli çalışılır. Bu çalışma esnasında burnun dudak, çene, ve alınla yaptığı açılar belirlenir, burnun büyüklük ve genişliği hesaplanır.

Bunlar oldukça deneyim gerektiren işlemlerdir. Her plastik cerrah bu hesaplamaları farklı yollardan yapar. Yine bu görüşme safhasında hastanın ihtiyaç duyabileceği diğer operasyonlar varsa bunlar da tartışılabilir; dudak kalınlaştırma veya yanaklarda yapılacak işlemler, mentoplasty ( çene ameliyatları) gibi. Ayrıca hastaya ameliyata tüm problem ve riskler ve çıkabilecek komplikasyonlar anlatılır. Burun estetiği ameliyatının planlanması safhası yani doktor-hasta görüşmesi hem doktorun hastayı tanıması hem de hastanın doktoru tanıması açısından da önemlidir. Bu aşamada doktor ideal ve ideal olmayan burun hastalarını belirler.

İdeal burun hastası

• Genç sağlıklı hasta
• Burun probleminin farkında olan ancak bu problemin hayatını karartmasına izin vermeyen hasta
• Burun dışında yüzdeki diğer yapılarında belirgin bozukluklar olmayan hasta
• Doktorunu önceden tanıyan veya o doktora referansla gönderilen hasta
• Olabilecek risk ve komplikasyonları anlayabilecek kültürde hasta

İdeal olmayan burun hastası

• İleri yaşlı ve ek sağlık problemleri olan hasta
• Sigara içen hasta
• Daha önce burnundan ameliyat olmuş hasta
• Elinde benzemek istediği ünlünün resmiyle gelen hasta
• Sadece burun ameliyatıyla yüzdeki uyumsuzlukları tam olarak giderilemeyecek hasta
• Daha önceden başarısız burun ameliyatları olan kişilerle görüşmüş olan hasta
• Burnunu takıntı haline getirmiş olan hasta
• Psikiyatrik problemleri olan hasta

Maalesef ideal olmayan burun hastalarının listesi oldukça uzatılabilir. Karşımıza her zaman ideal hastalar çıkmayacağı gibi ideal olmayan burun hastalarının bazı özelliklerini taşıyan her hasta da ameliyat edilemez değildir. Burun ameliyatı planlaması sırasında tüm bu faktörler de göz önünde tutulmalıdır.

Burun operasyonu kısaca sıralamak gerekirse burun ameliyatları açık, kapalı veya delivery denen bir teknikle yapılır. Pek çok doktor operasyonu  genel anestezi altında tercih etse de bazı durumlarda lokal anestezi ile de yapılabilir.  Hasta operasyon sonrası evine gidebilir veya bir gece hastanede kalabilir. Ameliyat süresi hastanın burun deformitesine bağlıdır ve ortalama olarak 1.5 - 4 saat kadar sürer. Göz altlarında morluk ve şişlik ile boğaz ağrısı ve kuruluğu hemen her hastada görülmekte olup son derece doğaldır. Morluk ve şişlik için ilk gece hastaya hylotherm ( buz maskesi) uygulanır. Bu maske ödem ve morluk gelişiminin azalmasına yardımcı olmaktadır. Her doktorun tekniği farklı olmakla birlikte buruna tampon koyulabilir veya koyulmayabilir. Yine alçının durma süresi de doktorun tercihi olup 4-10 gün arasında alçı tutulabilir.

Hastanın alçısı çıkartıldıktan sonra genellikle burun sırtı ince bantlarla kapatılır ve hastaya burun sırtı ve ucundaki ödemin daha çabuk iyileşmesi için masaj verilir.. Bu iyileşmenin hızı hastanın normal yaşama dönmesini belirler. Hastaların operasyondan sonraki ilk hafta istirahat etmeleri önerilir. 3. haftadan itibaren hasta  hafif sporları yapabilir. 4. haftadan sonra ise genellikle hastaların pek bir yasağı kalmaz. Ancak boks, futbol vb ağır sporları yapmaları 6-12 haftadan önce önerilmez. Güneşe çıkma ve sauna gibi sıcak ortamlar hastaların yüzündeki şişlikleri artırabileceği için dikkatli olunmalıdır. . Ayrıca ilk aylarda gözlük kullanımı önerilmez Burun 2. haftadan itibaren şekle girmeye başlar ve hastalar artık rahatsızlık duymazlar ancak burnun ve yüzün tüm ödemlerinin geçmesi 3-6 ay arasında olup burnun son şekline girmesi 1- 3 yıl alabilir.

İyi sonuçlanmış bir burun estetiği ameliyatı sonrası:

• Burun yüzün diğer bölümleriyle karşılaştırıldığında hem açı olarak, hem büyüklük olarak 2 - hem de oran olarak uygun ölçülerdedir.
• Hastayı tanıyıp ameliyat olduğunu bilmeyenler ilk bakışta değişikliği farkeder ancak bunun neden kaynaklandığını anlayamazlar
• Hastayı tanımayanlar burun estetiği ameliyatı olduğunu anlayamazlar. Sonuç doğaldır.
• Burun sırtı çok oyuk değildir
• Hasta burnundan memnundur ve kendine güveni artmıştır. Fotoğraflarda daha güzel poz verir.
• Hastanın nefes alması bozulmamış ve eğer kötüyse düzelmiştir.